АРА бичлэг гэдэг
нь шинжлэх ухааны бүтээл, өгүүллийн бичлэгт баримтлах хэл найруулгын стандарт
бөгөөд American Psychological Association
(APA) хэмээх үгийн товчлол болно.
Барууны өндөр хөгжилтэй орнуудын нийгмийн ухааны салбаруудад энэ бичлэгийн
стандартыг түлхүү ашигладаг[1][2]. Манай улсын хувьд Удирдлагын Академид бичлэгийн энэ
стандартыг хэрэглэдэг. Нийгмийн шинжлэх ухаанаас гадна анагаах ухаан, нийтийн
эрүүл мэндийн салбарт энэ стандартыг өргөнөөр ашигладаг. АМА (AMA style), CSE
(CSE style), CSS (CSS) стандартуудтай хамт
дэлхий дахинаа хамгийн их хэрэглэгдэж ашиглагддаг шинжлэх ухааны хэл,
найруулгын стандарт болно.
Шинжлэх
ухааны судалгааны хэл найруулгын стандартыг төгөлдөржүүлэх зорилгоор 1974,
1983, 1994, 2000 онуудад шинэчлэж байсан. 1974 онд анх "Guidelines for Nonsexist Language in APA Journals" гарсан бөгөөд өнөөг хүртэл маш өргөн хүрээнд хэрэглэгдэж
байна[3][4]. Өнөөдөр шашин шүтлэг, хэл яриа, угсаа гарвал, бэлгийн
чиг баримжаа, хүйс харгалзахгүйгээр дэлхий дахинаа өргөн дэлгэр ашиглагдах
болсон (АРА, 2009, pp. 70–77; see also APA,
2009b).[5]
Агуулга
- 1Жил
тутмын нийтлэлийн зургаан дугаар
- 1.1Бичлэгийн
стандартын дутагдалтай талууд
- 2Дагалт судлах зүйлс
- 3Ишлэл, зүүлт
- 4 Ном зүй
Жил
тутмын нийтлэлийн зургаан дугаар
Судлаачдын
зүгээс өгч буй шүүмж, санаа бодол дээр тулгуурлан бичлэгийн АРА стандартыг
шинэчлэх зорилгоор ажлын хэсэг байгуулсан байх бөгөөд энэхүү ажлын хэсэг нь АРА
стандартыг төгөлдөржүүлэх тодорхой арга хэмжээнүүд авч хэрэгжүүлсэн байдаг.
Бичлэгийн
стандартын дутагдалтай талууд
АРА бичлэгийн
стандартын анхны хувилбар олон талаар учир дутагдалтай байсан бөгөөд судлаачдын
зүгээс ихээхэн шүүмж дагуулах болжээ. Эдгээр алдаа дутагдлыг залруулах
зорилгоор 2009 оны аравдугаар сарын 13 нд "Correcting a Style Guide" нэртэй
өгүүллийг Inside
Higher Ed сэтгүүлд нийтлүүлсэн байна (Epstein, 2009).[9]АРА бичлэгийн
стандартад эхэнд нь зохиогчийн нэр, хэвлэсэн он, өгүүлэл, нийтлэл, бүтээлийн
нэр, нийтлүүлсэн газар орны нэр юм уу сонин, сэтгүүлийн нэр, хэвлэгдсэн дугаар,
эцэст нь тухайн материал уг бичвэрийг хэд дэх хуудсанд байгааг зааж өгдөг.
Харин бичвэрт ишлэл авахдаа хаалтан дотор зохиогч, хэвлэгдсэн он, хуудас гэсэн
гурван зүйлийг багтаан бичдэг.
Бичвэрийн доторх ишлэлд тавигдах стандарт бичлэгийн жишээ
·
Мэдлэгийн энэхүү салбарыг XIX зууны сүүл үеэр В. Вильсон(W.Wilson, 1887) улс төр судлал буюу улс төрийн шинжлэх ухаанаас
зааглаж, бие даасан шинжлэх ухааны мэдлэгийн түвшинд хөгжүүлэх эхлэлийг
тавьжээ.
·
Эдгээрийн тоонд Америкийн судлаач Г. Кайдэн (G. Caiden, 1969,
1971, 1991, 1996), Английн судлаач Х. Хүүд (Ch. Hood, 1974, 1991), П. Ф. Друкэр
(P. F. Drucker, 1977, 1980), Р. Карач (P. N. Kharasch, 1973) нарыг нэрлэж болох байна.
·
Францын судлаач Р. Драго хэрэгжих арга дээр нь
тулгуурлан төрийн захиргааны шинэчлэлийг 1. Комиссийн
туслалцаатайгаар хэрэгжих шинэчлэл: 2. Хороогоор
дамжин хэрэгжих шинэчлэл: 3. Туршилт
дээр суурилж хэрэгжих шинэчлэл: 4. Хувийн
байгууллагуудаар дамжин хэрэгжих шинэчлэл(Р. Драго, 1982, С.
72-84.) гэж дөрөв ангилсан бол М. А.
Штатина чиг үүргийн захиргааны шинэчлэл,
бүтцийн захиргааны шинэчлэл, үйл явцын захиргааны шинэчлэл(М. А. Штатина, 2006,
С. 60-64.) гэсэн гурван төрлийн төрийн
захиргааны шинэчлэлийн тухай өгүүлжээ.
·
Төрийн захиргааны шинэчлэлийн үйл явцыг судлахдаа соёл,
түүхэн өвөрмөц онцлог дээр тулгуурлан улс орнуудыг бүлэглэн ангилах явдал (Aurelio G. Mauri & Simonetta Muccio, 2012, pp.
47-56.) байдаг.
Ном зохиолд тавигдах
стандарт бичлэгийн жишээ
·
ОТГОНБАЯР, Н. (2004).Микромегас II
буюу Хожуу үеийн улс төр сэтгэлгээний түүх, УБ, ред: Ё. Довчин (Ph.D. проф.), ЭКИМТО ХХК.
·
ОТГОНБАЯР, Н. ОЧИРСҮРЭН, Л. (2005).Орчин үеийн улс төрийн үзэл суртлууд, УБ, ред: Ё. Довчин (Ph.D. проф.),
А. Жамбал, МУИС-ийн Хэвлэх Үйлдвэр.
·
ОТГОНБАЯР, Н. (2013).Дэлхийн
улс төр, эрх зүйн сэтгэлгээний дээж бичиг-I, УБ, Ред: Ш. Гаваа, Г. Энхтуяа, БТМ ХХК.
·
ОТГОНБАЯР, Н. (2014).Улс төр судлалын лекцүүд, УБ, Гарын авлага, Ред: Л. Мядаг, БТМ ХХК.
·
СОСОРМАА, Ч.(2008). Төрийн захиргаанаас нийтийн захиргаа руу:
Шинэтгэлийн таван хөшүүрэг, УБ, БИТ ПРЕСС ХХК.
·
ЦАНЖИД, А.(2009). Төрийн захиргаа: Сурах бичиг, УБ, СОЁМБО ПРИНТИНГ ХХК.
·
ЦОГТОО, Ш. (2007). Засаг захиргаа: Онол-арга зүйн асуудал, УБ,
БЭМБИ-САН ХХК.
·
ЦОГТОО, Ш. (2011). Нийтийн захиргаа: Удирдлага, эрх зүй, УБ,
БЭМБИ-САН ХХК.
Цахим хуудаст тавигдах стандарт
бичлэгийн жишээ
·
ВАСИЛЕНКО, И,
А.(2001). Административно-государственное управление в
странах Запада: США, Великобритания, Франция, Германия, Учебное пособие,М, 01.11.2014. Электронный ресурс. URL: www.pravo.vuzlib.su/book_z207_page_1.html
·
ВИШНЯКОВ, В, Г.(2012). Административная
реформа: 15
лет поисков концепции || Журн. Рос.
Права, № 3, 01.12.2014. Электронный
ресурс. URL: www.lawlibrary.ru\article2193284.html.
·
ГАМАН-ГОЛУТВИНА, О, В.(2007). Меняющаяся роль
государства в контексте реформ государственного управления: Отечественный и зарубежный опыт // Полис, №4, 01.12.2014. Электронный
ресурс. URL:www.wpec.ru/text/200704241811.htm
·
ГЛУШКО, Е, К.
(2006). Административная
реформа в России и зарубежных странах: Общее и особенное || Ежегодник
“Административное и финансовое право”, Том 1, 05.11.2014. Электронный
ресурс. URL:www.irbis.vegu.ru/repos/10841/html/20.htm
·
ЗАЙЦЕВ, В, Е. (2014).Институциональный анализ
административных реформ || Молодой
ученый, № 6, С. 415-419, 05.11.2014. Электронный ресурс. URL:www.moluch.ru/archive/65/10702/
·
ПОЛТЕРОВИЧ, В,
М.(2007). Элементы теории реформ, М, ЗАО
Издательство «Экономика», 01.11.2014. Электронный
ресурс. URL: http://www.twirpx.com/file/1207683/
·
HOOD,
CH. (1991).
Public Management for all Seasons? ||
Public
Administration, 69, pp.3-19, 01.12.2014. Web: www.christopherhood.net\content\pubs.html.
·
JERRI
KILLIAN & NIKLAS EKLUND. (2008). Handbook of Administrative Reform: An
International Perspective, Baco Raton, London, New York, CRC Press,
10.01.2015. http://www.taylorandfrancis.com
·
POLIDANO,
C.&HULME, D. (1999). Public Management Reform in Developing Countries; Issues and Outcomes
|| Public
Management; an International Journal of Research and Theory, vol. 1,
Issue 1, 01.12.2014. Web:http://www.international-relations.com/CM8-2/Public-Sector-Reforms.pdf
Эрдэм шинжилгээний өгүүлэлд тавигдах стандарт бичлэгийн
жишээ
·
БАТБАЯР, Б. (2002). АНУ-ын төрийн
захиргааны өөрчлөлт, шинэчлэл || Төрийн захиргаа сэтгүүл, № 1, 53-58-р тал.
·
БАТСҮХ, Ш. (1995, 1996). Захиргааны
шинжлэх ухааны ерөнхий онолын зарим асуудал || Шинэ толь сэтгүүл, № 4, № 1,
2, 3, 4.
·
ДОЛГОРЖАВ, Я. (2002). Захиргааны
статистик ба суваргалан ургах цац || Төрийн захиргаа сэтгүүл, № 2, 3, 4-6-р
тал.
·
ДОЛГОРЖАВ, Я.(2002). Төрийн захиргааны удирдлага, түүний тойронд өгүүлэхэд || Төрийн
захиргаа сэтгүүл, № 2, 7-15-р тал
·
ЛЕКСИН, В.(2006). Административная реформа: федеральный,
региональный и местный уровни || Рос. Экон. Журн. № 3, С. 3.
·
ЛОБАНОВ, В, В.(1999). Реформирование государственного аппарата:
Мировая практика и российские проблемы // Проблемы
теории и практики упр.№ 1.
·
НАРЫШКИН,
С, Е. ХАБРИЕВА, Т, Я.(2006).Административная
реформа в России: Некоторые итоги и задачи юридической науки ||
Журн. Рос. права, № 11.
·
DRUCKER,
P.
(1980). The Deadly Sins in Public
Administration|| Public Administration
Review, vol. 40, No 5, pp. 103.
·
KAUFMAN,
H. (1969).
Administrative Decentralization and
Political Power || Public Administrative Review, vol.
29, No. 3.
·
POLLIT,
CH.
(2000). Is the Emperor in his Underwear? An Analysis of Public Management
Reform || Public Management; an International Journal
of Research and Theory, vol. 2, Issue 2.
Дагалт судлах зүйлс
Ишлэл зүүлт
1. "Publication
Manual of the American Psychological Association, Sixth Edition American
Psychological Association".
Retrieved February 14, 2013.
3. APA
Task Force on Issues of Sexual Bias in Graduate Education (June 1975). "Guidelines
for nonsexist use of language".
American Psychologist
(Washington, DC: American Psychological
Association) 30 (6):
682–684. doi:10.1037/h0076869.
ISSN 0003-066X.
OCLC 696450842. Retrieved October
27, 2011.
4. APA
Publication Manual Task Force (June 1977). "Guidelines
for nonsexist language in APA journals [Change Sheet 2]".
American Psychologist
(Washington, DC: American Psychological
Association) 30 (6):
682–684. doi:10.1037/0003-066X.32.6.487.
ISSN 0003-066X.
OCLC 696450842. Retrieved October
27, 2011.
5. "Supplemental
materials: Chapter 3: Writing Clearly and Concisely".
Washington, DC: American Psychological
Association. Retrieved October
27, 2011.
6. American
Psychological Association (April 13–14, 2007). Meeting of the Council of
Editors (Agenda book). Washington, D.C.: APA Archives.
7. American
Psychological Association (May 18–20, 2007). Meeting of the Publications and
Communications Board (Agenda book). Washington, D.C.: APA Archives.
8. Skutley,
Mary Lynn (October 8, 2009). "Note
to APA Style Community: Sixth Edition Corrections".
APA blog.
9. Epstein,
Jennifer (October 13, 2009). Jaschik, Scott; Lederman, Doug, eds. "Correcting
a Style Guide". Inside
Higher Ed (Washington, DC: Inside
Higher Ed). Retrieved October
27, 2011.
Ном зүй
- American
Psychological Association. (2010). The
Publication Manual of the American Psychological Association (6th
ed.). Washington, DC: Author. ISBN
978-1-4338-0562-2
- American
Psychological Association.
(2001). The Publication Manual of the American Psychological
Association (5th ed.). Washington, DC: Author. ISBN
978-1-55798-791-4
УДИРДЛАГЫН
АКАДЕМИЙН ДОКТОРАНТ, ЛҮНРИГ ГЭРГАН Нямаагийн ОТГОНБАЯР (ОТГОНБАЯР Нямаев) БИ
ВЭЭР МОНГОЛЧЛОН УТГАЧЛАВ.
МЭРГЭН САНАА АСААХ ХЭН БОЛОВЧ МӨХӨС ХҮНД
ДАРААХ ЦАХИМ ХАЯГААР САНАЛ, ШҮҮМЖ ӨГВӨӨС ХҮҮШИЙН ГАЗАР ҮҮЛЭН ЧӨЛӨӨНИЙ НАР ҮЗЭХ
МЭТ, УСГҮЙ ГАЗАР ХУР БОРОО ХАЙРЛАХ МЭТ СЭТГЭЛИЙН УГААС ЦЭНГЭН БАЯСАХ АЖААМ: nyamaew@gmail.com, goodnyamaev@gmail.com, otgonbayarnyamaa@rocketmail.com
OTGONBAYAR Nyamaais
a doctoral student (Ph.D) in Public Administration and Management at the School
of Management at the National Academy of Governance & Management and
regular lecturer of Political Science and Mongolian History at the Institute
Preschool Education of the Mongolian State University of Education. He has an
undergraduate degree in political science from the National University of
Mongolia (2003) and received a master’s degree from the National University of
Mongolia in democracy and democratization (2005). He is the author or co-author
of more than 20 articles and books. He taught at the University of Ulaanbaatar,
higher institute HANGAI and Public
Complex School HUMUUN. His general
research interest is factor analysis administrative reforms indeveloping
countries.
No comments:
Post a Comment